Een paar keer per jaar ga ik naar Istanbul op schrijfretraite. Ik heb het geluk daar te verblijven in Moda, een aangename wijk aan de zee van Marmara.
Dagelijks maak ik mijn wandeling langs de lange dijk. Op een avond was ik verrukt door een overweldigend mooie zonsondergang die aan de overkant de Blauwe Moskee onderdompelde in een haast magische gloed. Ik bleef een hele poos staan, laadde mij op aan dit prachtig tafereel en toen ik voortstapte voelde ik me vollopen met een diep geluksgevoel. Op dat moment kruiste een dame me met een klein hondje.
Als naar gewoonte glimlachte ik naar het diertje, maar neurotisch als het was, begon het wild naar me te keffen en te grommen. Ik lachte meewarig, maar plots hoorde ik zwaar geblaf achter mijn rug, draaide me om en zag een grote hond die, gealarmeerd door het keffertje, dreigend tegen me blafte en gromde. Daar schrok ik zo van dat mijn geluksgevoel onmiddellijk verdween. Toen ik doorliep werd ik de toeschouwer van een dialoog in het theater van mijn hoofd. De mopperaar: ‘Allez, waarom doen die honden dat nu, ik was nu net zo gelukkig. Ik kan er niet tegen als ze mijn dag verpesten. Waarom doen die beesten me dat nu aan, ik heb ze toch ook niets misdaan?’De betweter-MBCT trainer: ‘Héla, meneertje mopperaar. Je denkt toch niet dat je recht hebt op ongelimiteerd geluk zeker. Shit happens. Je moet je niet zo afhankelijk maken van een geluksmoment. Geluk is als die zonsondergang boven je hoofd, die is nu ook al bijna weg.’Maar de mopperaar gaf zich niet zo meteen gewonnen want hij had nog een fors argument achter de hand: ‘En het is bovendien absoluut niet fair wat me te beurt viel. Want als er nu één iemand is die van honden houdt, dan zijn wij het wel. Dus wat die twee beesten ons aandeden, is des te erger.’
Daar leek de mopperaar een argument te hebben. Het is inderdaad zo dat ik een grote hondenliefhebber ben, en samen met mijn Leonberger zelfs een boek heb geschreven om de lezer uit te nodigen naar de wereld te kijken vanuit het hondenperspectief¹.
Als ik in Istanbul ben, waar honden voorbeeldig opgevangen worden en los lopen in de stad, glimlach ik steeds even naar hen en maak soms ook een foto of een praatje met ze.
‘Ja, het klopt dat we in hart en nieren hondenliefhebber zijn, maar dat betekent nog niet dat je dan het recht zou hebben op een speciale behandeling.’, riep de MBCT trainer tegen, en vervolgde: ‘En ook niet dat we gevrijwaard zouden zijn van ‘onredelijkheid’, die overigens net zoals bij mensen, ook bij dieren voorkomt. De gedachte dat ze ons ‘fair’ moeten behandelen en dat we terecht van onze melk mogen zijn als dat niet zo is, is een volkomen irrationele opvatting waar wij alleen de last van hebben.
Het leven loopt nu eenmaal niet zoals we zouden willen, niet met mensen, niet met de natuur of met computers, en ook niet met honden.’
Het was 1-0 voor de therapeut toen ik het theater in mijn hoofd verliet omdat de volgende hond die ik tegenkwam even naar me knipoogde.
Maar dat kon ook inbeelding zijn.
Ik vind ‘geluk’ een zalig begrip geworden gedurende de jaren van mijn jeugd tot mijn nu 40 jaar. Waar ik vroeger diep graafde om geluk te ervaren, kan ik dit vandaag al veel beter raken, vasthouden en lossen.
Geluk is voor mij vrij zijn in gedachten en handelen. Het is tevens genieten van belevingen zoals sportprestaties en technische verbeteringen. Het is niet doen wat niet goed voor mij is en wel doen wat wel goed voor me is. En idem voor mijn naasten.
Waar ik vroeger de focus legde op zo veel dat om me heen moeilijk om dragen was of teleurstellende momenten en innerlijke gevoelens en gedachten opleverde, heb ik vandaag geleerd om geluk te plukken na het eerst boven het hoofd te tillen.
Allemaal figuurlijke uitspraken. Nu even concreet:
Ik investeer niet meer in zaken die mij overmatige stress bezorgen en probeer een dagstructuur aan te houden waarbij werk en privé veel beter gekaderd is en los van elkaar gezien wordt. Mijn ontspanning, dat een zeer sportief karakter heeft, is mijn uitlaatklep en de motor om alles draaiende te houden.
De cognitieve therapie heeft mij geleerd dat er ook andere invalshoeken zijn om naar problemen te kijken. Ik heb geleerd mezelf tegen te spreken bij zovele zaken die vroeger in mijn jeugd hopeloos leken en… na veel oefenen ja! Het is mij gelukt om tegenargumenten te vinden en er naar te leven.
Dus nu ga ik voor wat wel kan en dat is mijn basis voor het leven. Dat gaat van huishouden, kinderen, vrijwilligerswerk tot familie, sociale contacten en sport. Voldoende om geluk te ervaren en zeker uiteraard de natuur niet vergeten. Deze laatste moeten we met beide handen omringen en hopelijk kunnen we ze nog lang houden.
Jaja… geluk… een uitdaging die niet te ver moet gezocht worden, want hoe verder men gaat, hoe meer hindernissen onderweg…