Volgens Milan Kundera zou er in ons brein een bijzonder gebied bestaan dat je het poëtisch geheugen zou kunnen noemen en dat registreert wat ons heeft betoverd, ontroerd, wat ons leven mooi heeft gemaakt.
Stel dat dit inderdaad zo is en je via een breinscan zou kunnen zien welke ervaringen daarin opgeslagen liggen.
Heb je een idee wat je vinden zou?
Zouden er wetmatigheden opvallen in dat poëtisch geheugen?
Archetypische thema’s die bij de meeste mensen voorkomen?
Als ze al ergens te vinden zijn, dan wellicht in dagboeken.
Wat schrijf jij in je dagboek, lezer?
Je dag is als een gigantisch eendjeskraam op de kermis.
Welk eendje vis je op en welke verdwijnen in de vergeetputten van je leven?
En beschrijf je de gebeurtenissen zoals ze waren of zoals je had gewild dat ze waren?
Dat hangt dan weer af van het antwoord op deze vraag: voor wie schrijf je?
Dagboeken schrijf je meestal voor … jezelf.
Een ik in de toekomst.
En wat wil je dan in herinnering brengen?
Hetgeen dat aangenaam, fijn, verheffend of betoverend was, of de frustraties van de boterham die altijd met de confituurkant naar beneden valt?
Soms zijn we behoorlijk empathisch naar degene die onze notities ooit zal lezen en kiezen we ervoor om die latere ik een aangenaam moment te bezorgen.
Dat laatste is wat Virginia Woolf deed.
Ze noteerde in haar dagboeken het leven dat ze zich later het liefst zou willen herinneren en liet de sleur en akelige dingen, en zeker de verschrikkingen van haar ziekte, haast volledig weg. Ze schreef over heel kleine dagelijkse dingen waarin een emotie van ontroering en schoonheid verstopt zat.
Dat deed ze omdat ze wist dat die er bij een latere lezing zouden uitknallen als persoonlijke Proustiaanse madeleintjes.
Helaas was ze zich daar op het moment zelf ook pijnlijk van bewust: ‘Ik wil zelfs voor mezelf een succes lijken.’
Wat schreef jij de laatste keer in je dagboek, lieve lezer?
En weet je al voor wie?